Cytat: |
(...) opór stawiany przez wodę podczas ruchu okrętu jest proporcjonalny do zanurzonej powierzchni kadłuba. W podanym przykładzie dwukrotnego zwiększenia wymiarów liniowych okrętu opór wody zwiększa się tylko czterokrotnie, mimo ośmiokrotnego wzrostu wyporności. Wobec powyższego, przy tym samym stosunku mocy maszyn, a więc i ich ciężaru, do wyporności okrętu, duży okręt osiągnie większą szybkość od małego.
Przykładem korzyści dużej wyporności z punktu widzenia szybkości może być porównanie dwóch niemieckich okrętów sprzed pierwszej wojny światowej. Lekki krążownik Lubeck przy wyporności 3300 ton miał maszyny o mocy 10.000KM, czyli na jedną tonę przypadało ponad 3KM, co pozwalało na osiągnięcie szybkości 22,5 węzła. Krążownik liniowy Von der Tann przy wyporności 19.400 ton miał napęd o mocy 42.000KM. Stosunek mocy do wyporności był niższy, gdyż wynosił tylko niespełna 2,2KM na tonę wyporności, lecz mimo to szybkość była większa, gdyż osiągała 25 węzłów. |
Cytat: |
Zwiększenie szybkości jednak mogło nastąpić jedynie kosztem dotkliwego ograniczenia innych wartości bojowych danego okrętu. Potrzebna moc urządzeń napędowych wzrastała w stosunku proporcjonalnym do co najmniej sześcianu szybkości. Przykładem niewspółmiernego do wzrostu szybkości zwiększenia koniecznej mocy urządzeń napędowych mogą być wyniki prób amerykańskiego lotniskowca Lexington o wyporności 33.000 ton przeprowadzone w roku 1927:
10,8 węzła - 4.700KM 16,6 węzła - 17.300KM 18,6 węzła - 25.100KM 25,9 węzła - 67.900KM 32,3 węzła - 136.200KM Podobnie cięzki krążownik Salt Lake City o wyporności 10.000 ton, pochodzący z tego samego czasu, potrzebował 15.000KM na rozwinięcie szybkości 20,3 węzła, a szybkość 32,7 węzła wymagała już osiągnięcia 110.000KM. Należy tutaj zauważyć, że krążownik ten potrzebował na osiągnięcie szybkości 32 węzłów moc mniejszą tylko o 20% niż Lexington o wyporności przeszło trzykrotnie większej. Większy w stosunku do wyporności opór wody naoptykany przez małe okręty powodował konieczność instalowania na nich maszyn niewspółmiernie silnych. Na małych niszczycielach z początków I wojny światowej kotłownie i maszynowanie zajmowały większość długości kadłuba tych okrętów, a ciężar siłowni przekrzaczał 40% całej wyporności, podczas gdy krązownik liniowy Hood, wybudowany w kilka lat później, posiadał przy tej samej szybkości urządzenia napędowe o ciężarze równym tylko 13% jego wyporności wynoszącej 42.000 ton. |